Coraz częściej słyszy się o tak zwanych bajkach, które leczą. Być może Tobie też zdarzyło się na nie natknąć. Są to opowieści, które pomagają dzieciom uporać się z różnymi trudnościami. My prezentujemy cztery z nich, które są według nas warte przeczytania – z pewnością przyniosą Twojemu maluchowi wiele korzyści.

W dzisiejszych czasach, kiedy wiemy coraz więcej o problemach natury psychologicznej, mamy też dostęp do nowych, efektywnych narzędzi, za pomocą których możemy sobie z nimi radzić. Przykładem takiego narzędzia są właśnie bajki terapeutyczne. Stają się one coraz bardziej popularne – wykorzystują je nie tylko specjaliści, ale także rodzice oraz nauczyciele. To coś, czym nietrudno się posłużyć, a co jest przyjmowane przez dzieci bardzo entuzjastycznie. Treści zawarte w bajkach sprawnie do nich docierają, ponieważ jest to forma niezwykle im bliska – dzieci na co dzień żyją przecież w świecie bajek.

Bajki terapeutyczne pozwalają popracować nad wieloma trudnościami, oswoić się z nimi i je przezwyciężyć. Może to być na przykład przygnębienie związane ze śmiercią bliskiej osoby, niepokój zrodzony z rozwodu rodziców czy obawy odnośnie do przeprowadzki do nowego miasta. Praktycznie na każdą okazję można znaleźć odpowiednią bajkę terapeutyczną. 

Dziecko, które zapoznaje się z fikcyjnym bohaterem i zauważa, że historia, którą on przeżywa, jest podobna do jego własnej, zaczyna niejako dzielić się z nim ciężarem swoich problemów. Czuje, że ktoś inny przeżywa podobne utrapienia. To pozwala mu przeżyć katharsis, czyli oczyszczenie i odreagowanie napięcia w łagodny sposób. Utożsamiając się z bohaterem bajki, dziecko za jego pośrednictwem dochodzi do rozwiązania swojego własnego problemu. Okazuje się wtedy, że sytuacja, której musi podołać w prawdziwym życiu, zaczyna wydawać się nieco łatwiejsza.

Wraz ze zwiększeniem popularności tego typu książek, naturalnie wzrosła też liczba dostępnych tytułów. Jeśli Ty i Twoje dziecko dopiero rozpoczynacie przygodę z bajkami terapeutycznymi, może być Wam trudno podjąć decyzję, po którą sięgnąć najpierw. Ich różnorodność jest naprawdę duża. Dlatego wybraliśmy cztery najciekawsze propozycje, z których każda dotyczy innego problemu. 

Leo Buscaglia – „Jesień liścia Jasia: opowieść o życiu dla małych i dużych”

Jest to jedna z najpopularniejszych bajek terapeutycznych na całym świecie, przetłumaczono ją na kilkanaście języków. Jej słynność wynika zarówno z doskonale przemyślanej historii oraz tematu, który porusza, a mianowicie śmierci: bliskich osób, jak i własnej. Każde dziecko styka się z nią i każdemu przyda się opowieść, która bezpiecznie przeprowadzi je przez towarzyszące temu trudne przeżycia. 

Książka opowiada o Jasiu, młodym zielonym liściu, który wraz ze swoimi kompanami żyje na gałęzi drzewa. Wspólnie przeżywają oni dni kolejnych pór roku. Jaś zauważa zmiany, jakie przynosi każda z nich, co budzi w nim obawę. Liście tracą swoją soczystą zieleń i przybierają żółte, brązowe i czerwone barwy. Ich struktura także się zmienia, nie są już tak miękkie jak wcześniej. Jaś obserwuje spadających na ziemię towarzyszy i zaczyna się bać – nie chce dorastać, żeby okrutny wiatr nie porwał go z gałęzi drzewa. Martwi się o to, co dzieje się z jego przyjaciółmi, których spotkał ten los.

Autor przedstawia problem starości i umierania jako strach, który ma wielkie oczy. Stara się przekazać swoim czytelnikom, że są to rzeczy powszechne i normalne, nie można przed nimi uciec. Zamiast tego warto podchodzić do nich ze spokojem i wykorzystać je jako fundament do docenienia życia. Poprzez analogię do świata przyrody, autor mocno podkreśla naturalność śmierci. Człowiek  nie powinien jej się bać, ponieważ dotyczy ona każdego żywego stworzenia. Tak została stworzona natura. 

Książka niesie też ze sobą bardzo kojące przesłanie. Człowiek, który umiera, nie przepada w nicości, zawsze zostaje po nim jakiś ślad. Ślad ten staje się swoistym łącznikiem między światem żywych a światem tych, którzy już odeszli. 

Czego uczy Twoje dziecko ta bajka? 🡪 Starzenie się i odchodzenie z tego świata to naturalna kolej rzeczy.

Dorota Golisz – „Nie chcę mieć rodzeństwa”

To propozycja jednej z naszych rodzimych autorek. Dotyczy problemu, który pojawia się wraz z oczekiwaniem przyjścia na świat nowego członka rodziny. To wydarzenie bywa powodem konsternacji i zmartwień dzieci, które nie chcą zmian w swoim życiu rodzinnym. Ich niechęć do młodszego rodzeństwa z czasem może przeradzać się nawet we wrogość.

Autorka doskonale rozumie ten problem, dlatego spieszy dzieciom z pomocą. Jej bajka opowiada o małej Madzi, która zalewa się łzami na każdą wzmiankę o ewentualnym powiększeniu rodziny. Nie przeszkadza jej towarzystwo innych dzieci, ale nie może znieść myśli o tym, że musiałaby dzielić się wszystkim, co dla niej najcenniejsze. Własny pokoik, ulubione zabawki, ukochani rodzice – Madzia chce mieć to tylko dla siebie. 

Kiedy tata ogłasza radosną nowinę – wkrótce urodzi się kolejna córeczka – dziewczynka wpada na pomysł sekretnej ucieczki. Spodziewa się, że tęsknota za nią zmusi rodziców do oddania niemowlęcia komuś innemu. Zanim jednak udaje jej się dokończyć pakowanie, do jej pokoiku przychodzi tata. W rękach trzyma album ze zdjęciami. 

W krótkiej chwili utrwalone na fotografiach wspomnienia z dzieciństwa taty zmieniają nastawienie Madzi. Ogląda twarze swoich małych cioć i zauważa, że wyglądają na szczęśliwe. Być może jednak rodzeństwo nie jest tak złe, jak się wydaje?

Czego uczy Twoje dziecko ta bajka? 🡪 Pojawienie się nowego członka rodziny to początek nowej, wspaniałej życiowej przygody.

Tina Oziewicz – „Co robią uczucia?”

Osobiste przeżycia i związane z nimi psychologiczne turbulencje to ważna – i często niełatwa – część dziecięcego rozwoju. Tina Oziewicz, polska filolog i filozof, wie o tym bardzo dobrze. 

Książka ta jest dość nietypowa, ponieważ dużo jej w niej obrazków, a niewiele słów. Zdania, które opisują każdą ilustrację, są jednak bardzo wymowne i skłaniają do przemyśleń – zarówno dzieci, jak i dorosłych. 

Autorka stawia odbiorcom pytania o to, co się dzieje z ich uczuciami w różnych sytuacjach. Zachęca do analizowania emocji towarzyszących łzom, śmiechowi czy takim sytuacjom, jak oglądanie pięknego krajobrazu. Uczucia kłębią się w nas nieustannie, ale często zdarza nam się je przeoczyć. Tymczasem odrobina uważności może zmienić naszą psychikę na lepsze. Z drugiej strony warto też skupić się na uczuciach, które nie są dla nas komfortowe, takich jak złość czy smutek. Trzeba poświęcić czas, aby je przepracować i załagodzić.

Książka w ciekawy sposób porusza też temat snów – autorka opisuje, jakie przygody przeżywają ludzkie uczucia, kiedy ciało znajduje się w stanie spoczynku.

Czego uczy Twoje dziecko ta bajka? 🡪 Świat uczuć jest niezwykle bogaty i fascynujący, pozwala lepiej poznać samego siebie.

M. Molicka – „Bajka o pajączku”

To jeszcze jedna propozycja polskiej autorki. Tytułowy pajączek jest bohaterem, z którym może utożsamić się dziecko odrzucane przez swoich rówieśników. 

Kiedy poznajemy pajączka, przebywa on w szpitalu z powodu choroby nóżek. Leczenie na szczęście przebiega bardzo dobrze, bohaterowi doskwiera jednak tęsknota za kolegami. Pilnie wykonuje wszystkie ćwiczenia rehabilitacyjne i uczy się chodzić o kulach, żeby jak najszybciej wrócić do pajęczej szkoły i spotkać się z rówieśnikami.

Kiedy upragniony dzień wreszcie nadchodzi, pajączka spotyka jednak wielka przykrość. Koledzy, zamiast cieszyć się z jego powrotu, wytykają go palcami i wyśmiewają jego kule, nazywając go „kuternogą”. Odrzucenie z ich strony wprawia pajączka w bardzo smutny nastrój. Odtąd nie trzyma się już swojej rówieśniczej grupy, zaczyna być samotnikiem – zawsze z dala od innych. 

Niemądre żarty kolegów trwają aż do pewnego dnia, w którym nauczycielka ogłasza konkurs artystyczny. Okazuje się, że praca pajączka zajmuje pierwsze miejsce. Skłania to jego kolegów do przemyślenia swojego zachowania. Porzucają śmiechy i docinki, by docenić swojego kolegę i zaprosić go znów do wspólnych zabaw.

Czego uczy Twoje dziecko ta bajka? 🡪 Każdy ma swoją wartość, niezależnie od tego, czy inni potrafią od razu ją dostrzec. 

Nasze cztery propozycje to dobry punkt wyjścia do poznawania świata bajek terapeutycznych. Zarówno w naszym kraju, jak i poza nim, ciągle powstaje wiele nowych historii, kojących trudne przeżycia dzieci. Zastanów się, co sprawia największy problem Twojemu maluchowi, i sięgnij po bajkę, która pomoże mu się z nim uporać.