Standardowa umowa między rodzicami a nianią powinna zawierać informacje, na które zgadzają się obie strony. Warto ustalić jak najwięcej szczegółów przyszłej współpracy, aby uniknąć niespodzianek już po jej podjęciu. Poniżej wyszczególniamy kwestie, na które warto zwrócić uwagę.

Ustalenie czasu pracy

Wydawałoby się, że zapis “pełen etat” czy “pół etatu” będzie wystarczający. Nic bardziej mylnego. Warto doprecyzować czas pracy i zapisać w umowie godzinę jej rozpoczęcia i zakończenia. Najlepiej jest podać konkretne godziny na każdy dzień oraz ustalić, czy rodzina oczekuje dodatkowo wsparcia w weekendy lub podczas wieczorów czy nocy. Jeśli podejmujemy pracę na pełen etat, to upewnijmy się, że rozmawiamy o ośmiu godzinach pracy. Rodziny często oczekują od niań dyspozycyjności przez dziewięć godzin dziennie. Jest to związane z faktem, że oboje z rodziców pracują po osiem godzin, dochodzi więc jeszcze czas dojazdu. Jeśli ci to odpowiada, to podejmij pracę za określone z góry wynagrodzenie. Jeśli natomiast nie chcesz przekraczać ośmiu godzin pracy dziennie, koniecznie uprzedź o tym przed podjęciem współpracy, bo prędzej czy później może się to okazać dla Ciebie uciążliwe. Warto także ustalić dokładne godziny pracy, czy jest to 7-15, czy 8-16, a może 9-17? Warto także zapytać, czy rodzina będzie oczekiwać dyspozycyjności niani na wyjazdach wakacyjnych.

Przesunięcie czasu pracy z winy rodziców 

Kto jest nianią lub rodzicem zatrudniającym nianię ten wie, że czasami ustalone wcześniej godziny pracy mogą ulegać przesunięciu. 

Są to sytuacje wyjątkowe, takie jak korek na ulicy, wypadek drogowy, kiedy to rodzice nie mogą dojechać do domu na czas, by przejąć opiekę na dzieckiem. Niania w takim wypadku powinna być gotowa, by zostać w domu do przyjazdu rodziców. Ważne jest, by jasno określić, w jaki sposób będzie ona wynagradzana za taki dodatkowy niezaplanowany obowiązek.

Rodzice powinni starać się z wyprzedzeniem informować nianię, że zaistniała potrzeba, by została ona dłużej, kiedy mają zaplanowane np. jakieś inne spotkanie. Poinformowanie niani wcześniej należy do obowiązków rodziców i jest pożądaną praktyką. Jeśli rodzicom zdarza się tego nie robić i stawiają nianię przed faktem dokonanym, warto z nimi o tym porozmawiać, żeby rozwiązać problem.

Pamiętajmy, że niektórzy pracują wieczorem lub w ciągu nocy. Warto ująć w umowie, ile takich wieczorów i nocy może się zdarzyć oraz w jaki sposób niania będzie za to wynagradzana.

Przesunięcie godzin pracy z winy Niani 

Nieprzewidziane sytuacje mogą dotknąć także nianię i także ona może do pracy nie dotrzeć lub się spóźnić. Warto zadbać, by zdarzało się to jak najrzadziej, gdyż opóźnia to rozpoczęcie pracy przez rodzica. W umowie należy dodać zapis o tym, w jaki sposób, kiedy i na jakich warunkach niania może odrobić stracone godziny.

Wynagrodzenie

Kwestia wynagrodzenia powinna być od początku klarowna. Nie dopuszczaj do niedomówień. Miej z góry ustaloną kwotę i uzgodniony sposób płatności: czy wypłata będzie tygodniowa (co jest często stosowane, kiedy ktoś pracuje dorywczo), czy miesięczna. W gotówce czy przelewem na konto. Jeśli jest to jednorazowa opieka nad dzieckiem, wiąże się to z tak zwaną “dniówką”. Ważne jest także ustalenie, kiedy pieniądze mają być przekazane.

Jeśli podejmujesz pracę na pełen etat z wynagrodzeniem miesięcznym, to miej w pamięci, że liczba godzin pracujących w miesiącach jest różna, co sprawi, że pomimo, że miesięczna kwota będzie ta sama, to twoja stawka godzinowa będzie różna w zależności od miesiąca.

Kwestia wynagrodzenia połączona jest z formą zatrudnienia. Umawiając się na wynagrodzenie, upewnij się, czy mówicie o kwocie netto (“do ręki”), czy brutto. Dopytaj, czy rodzina podpisze z Tobą umowę o pracę, zlecenie, czy o dzieło oraz co ze składkami zdrowotnymi, chorobowymi i ZUS-em.

Zakres obowiązków

Zapewne każdy wie, czym zajmuje się niania, ale wbrew pozorom ustalenie obowiązków może przysporzyć trochę trudności. Warto to dokładnie przeanalizować z rodzicami dziecka, aby wszyscy wiedzieli, na co się zgadzają. My jesteśmy za zupełnym skupieniem na dziecku, ale z doświadczenia wiemy, że często rodzice oczekują również innego rodzaju wsparcia od niań. Dzieci bywają różne. Są takie, które dużo śpią w ciągu dnia, inne zaś chodzą na zajęcia przygotowawcze do przedszkola. W takich przypadkach rodziny mogą chcieć, by niania dodatkowo odkurzyła dom czy przygotowała posiłki. Ustal z rodziną na wstępie, które z powyższych kwestii będą częścią umowy.

Opieka nad dzieckiem – jaka i w jakim zakresie

Czy rodzice preferują jeden spacer dziennie czy, w miarę pogody, częstsze spędzanie czasu na zewnątrz? Czy oczekują jeżdżenia z dzieckiem na basen, na zajęcia typu gordonki lub zajęcia przygotowawcze do przedszkola? Jeśli tak, to w jaki sposób powinnaś się z dzieckiem przemieszczać? Spacerem, komunikacją miejską czy samochodem? To może wydawać się błahostką, ale uwierz nam, dla rodziców ma duże znaczenie.

Przygotowywanie posiłków

Czy chodzi o przygotowanie drobnych posiłków jak kaszka, naleśniki, owsianka? Czy rodzina oczekuje byś samodzielnie przygotowywała dla dziecka  obiady, czy jedynie podgrzewała posiłki przygotowane wcześniej? Jeśli rodzina oczekuje od Ciebie gotowania obiadów, upewnij się, czy chodzi o gotowanie tylko dla dziecka, czy dla całej rodziny. 

Pranie

Upewnij się, czy chodzi jedynie o dopilnowanie pralki i ewentualnie przełożenie ubrań do suszarki. Jeśli zgadzasz się na wykonywanie prania podczas opieki nad dzieckiem, to doprecyzuj,, czy chodzi też o prasowanie i składanie ubrań do szaf. Sprawa ta wcale nie jest błaha – przy dzieciach pranie nabiera tempa, więc jeśli się zgadzasz, raczej będzie to częsty obowiązek. 

Sprzątanie

Jeśli wyrażasz zgodę na pomoc w sprzątaniu, to upewnij się, czego dokładnie rodzina będzie od ciebie oczekiwać. Czy chodzi o utrzymanie porządku w obszarze przebywania z dzieckiem? Czy chodzi o rozpakowanie i zapakowanie zmywarki? Odkurzanie całego mieszkania? Wyrzucanie śmieci? Mycie łazienek? Dobrze jest szczegółowo ustalić, co wchodzi w zakres sprzątania, a także co masz robić, jeśli któregoś dnia dziecko ominie drzemkę. Ważne jest przede wszystkim dobro dziecka, zatem upewnij się, że te dodatkowe obowiązki nie będą zbyt czasochłonne. Zazwyczaj rodziny oczekują jedynie utrzymania czystości w obszarze dziecka, czyli sprzątnięcia zabawek, odstawienia naczyń do zmywarki po posiłkach czy przetarcia blatu kuchennego. Warto jednak dokładnie o to zapytać.

Robienie zakupów

Zazwyczaj rodziny oczekują, by opiekunka informowała o kończących się produktach. Często oboje rodziców jest aktywnych zawodowo i pracują po 8 godzin dziennie, i w efekcie jedynie śniadania i kolacje są przez nich jedzone w domu. Jeśli na przykład, przygotowując posiłki dla dziecka, zużyłaś jakiś produkt, po prostu poinformuj rodzinę. Możesz to robić, zapisując produkty do kupienia na kartce i przekazując ją rodzicom. Zapisuj wszelkie artykuły, które się kończą: zarówno spożywcze, jak i chemiczne, na przykład chusteczki higieniczne czy artykuły do pielęgnacji maluszka.

Rzadko kiedy rodziny oczekują, by opiekunka robiła zakupy podczas opieki nad dzieckiem. Jeśli tak się zdarza, to ewentualnie w czasie, gdy dziecko jest na dodatkowych zajęciach. Zadbaj, by zostało to ustalone już podczas rozmowy wstępnej, żeby uniknąć późniejszych nieporozumień. Rzecz jasna, podczas spaceru z dzieckiem zdarzać się mogą sytuacje, że kupisz jakiś napój albo przekąskę. Porozmawiaj z rodziną i ustal, jakie mają w tej kwestii oczekiwania

W żadnym wypadku nie podejmuj samodzielnie decyzji, jeśli chodzi o zakup zabawek czy książek dla dziecka. Propozycje zakupu konsultuj zawsze z rodziną. Uprzedź wcześniej o chęci kupienia jakiegoś przedmiotu, dowiedz się, czy rodzina na to się zgadza i kto ponosi koszt. Nie stawiaj rodziny w sytuacji, kiedy przedstawiasz im rachunek za zakup jakiegoś przedmiotu, oczekując zwrotu pieniędzy. Jest to bardzo nieprofesjonalne.

Odbieranie dziecka ze szkoły

Poproś o grafik zajęć dziecka i ustal, czy zakres obowiązków to jedynie odprowadzenie dziecka i pozostawienie go pod opieką któregoś z rodziców? Czy może jest to odebranie dziecka ze szkoły i spędzenie z nim czasu do powrotu któregoś z rodziców? Jeśli rodzic zainteresowany jest drugim wariantem, to doprecyzuj, jakie są oczekiwanie odnośnie do organizowania dziecku opieki. Czy ma ona polegać głównie na zabawie, czy też na spacerach, odrabianiu lekcji i nauce? Czy do zadań będzie też należało podanie dziecku posiłku? Staraj się zawsze podchodzić do obowiązków kompleksowo. 

Odrabianie pracy domowej

Upewnij się, czy rodzinie wystarczy, że będziesz gotowa pomóc dziecku w odrabianiu zadań domowych? Czy oczekują raczej bardzo kompetentnej niani, która miałaby nauczać konkretnego przedmiotu, z jakim dziecko sobie nie radzi. To ważne, żeby ustalić w tym zakresie właściwy zakres obowiązków. Niania nie musi być korepetytorem. Jednakże jeśli rodzice tego oczekują, a Tobie to odpowiada, ustal związane z tym określone warunki na umowie.

Liczba dzieci do opieki

Zazwyczaj już na początku wiadomo, iloma dziećmi niania będzie się zajmować. Warto jednak dopytać, czy nie zdarza się, że do rodziny dołącza co jakiś czas dziecko z poprzedniego związku jednego z rodziców. Nawet jeśli opieka nad takim dzieckiem nie będzie wliczona w zakres obowiązku pracy, warto o tym wiedzieć. Obecność dodatkowego dziecka zmienia całkowicie plan dnia i organizację opieki. Warto być na to właściwie przygotowanym.

Czas trwania umowy oraz warunki odstąpienia dla każdej ze stron

Konieczny jest zapis wskazujący na czas obowiązywania umowy – czyli kiedy zaczynamy współpracę i kiedy ją kończymy. Umowę można zawsze przedłużyć. Rodzice, jak i niania powinni ustalić, jaki mają czas wypowiedzenia, który zagwarantuje obojgu stron znalezienie kolejnej niani lub nowego pracodawcy.

Oczekiwania Rodziny co do wychowywania dziecka

Warto bardzo dokładnie wsłuchać się w potrzeby Rodziny i zrozumieć jej oczekiwania, gdyż nieścisłości w tej kwestii mogą skutkować nieporozumieniami w przyszłości, a nawet ewentualną utratą pracy.

Są rodzice otwarci na sugestie niani, chcący na niej polegać. To rodzice, dla których niania ma stanowić swoisty drogowskaz. Często chcą się jej radzić i polegać na jej opinii i doświadczeniu. 

Są też rodzice, którzy mają bardzo jasno zdefiniowany sposób wychowania i opieki nad dzieckiem, a tym samym oczekują od niani podporządkowania się i podążania za ich wyborami. Czy tacy rodzice będą silnie ingerować w relację między nianią a ich dzieckiem? Warto o tym wiedzieć zawczasu.

Kluczowe dla dobrej współpracy jest poznanie, z jakim typem Rodziny ma się do czynienia i w zależności od tego dostosować swoje zachowanie. 

Zadawajmy otwarte i jasne pytania co do oczekiwań Rodziców – w kwestii planowania posiłków dziecka i czasu ich podawania, spraw związanych z odpieluchowaniem czy drzemkami dziecka. Dobrze jest też ustalić, czy ma znaczenie, w jakim pomieszczeniu dziecko będzie spędzało czas z nianią. Czy jest to wydzielony pokój dziecka, czy może tylko strefa w pokoju głównym? Czy Rodzice pracują w domu? Jeśli tak, czy przebywają w oddzielnym pomieszczeniach? Oczywiste jest, że może nie być łatwo zajmo się dzieckiem i skupić jego uwagę, kiedy w pobliżu jest ukochana mama.

Informacje o Dziecku i o Rodzinie

Kluczowe jest poznanie jak największej liczby szczegółów dotyczących dziecka, gdyż niania musi wiedzieć, czy będzie w stanie się nim zająć. Taka wiedza jest podstawą dalszych działań. Powinnaś zagłębić się w siebie i zastanowić się, czy jesteś w stanie zagwarantować odpowiednią opiekę dziecku. Nianie, które nie mają wypracowanej formy fizycznej, mogą mieć problem z nadążaniem za dzieckiem aktywnym. Nianie, które nie mają prawa jazdy, nie odbiorą autem dziecka ze szkoły. Nianie bez doświadczenia w pracy z dzieckiem z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą odmówić podjęcia się opieki. Dobrze jest otwarcie rozmawiać i informować nianię o chorobach dziecka już na wstępie. Nie każda niania podejmie się pracy z dzieckiem, które wymaga specjalistycznych kwalifikacji. Jest to kwestia wymagająca uczciwości z obu stron.

Ustalenie wyszczególnionych wyżej kwestii jest bardzo ważne, ponieważ dzięki niemu można uniknąć nieporozumień w przyszłości. Przed rozpoczęciem opieki warto dopilnować, by jej przebieg był klarowny zarówno dla Ciebie, jak i dla Rodziców.